پس‌لرزه‌های توافق ایران و عربستان در تل‌آویو

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی پس از هفت سال رکورد با امضای توافقنامه‌ای در پکن وارد مرحله عادی سازی شده است. در مذاکرات فشرده مسئولان نهادهای عالی امنیتی ایران و عربستان که از 6 تا 10 مارس در شهر پکن پایتخت چین برگزار شد، تهران و ریاض توافق کردند روابط دیپلماتیک خود را از سر بگیرند.

انتشار خبر ازسرگیری روابط ایران و عربستان سعودی که با استقبال گسترده بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی همراه بود، در رژیم صهیونیستی نگرانی‌های جدی به همراه داشته است. در واقع، رژیم صهیونیستی یگانه بازیگری است که همچنان در شوک این خبر مانده و از این توافق دچار بیم و هراس شده است. از سویی بدون تردید منافع رژیم صهیونیستی در وضعیت ناامنی و بی‌ثباتی منطقه‌ای حفظ می‌شود؛ لذا از هر بحران و تنش در منطقه که در راستای منافع آن است حمایت می‌کند. از سوی دیگر از هر اقدامی که به بهبود روابط کشورهای منطقه و شکل‌گیری ثبات در غرب آسیا منجر می‌شود هراس دارد.

یئیر لاپید، نخست‌وزیر سابق رژیم صهیونیستی توافق تهران و ریاض را «شکست سخت و خطرناک سیاسی سیاست خارجه کابینه نتانیاهو» دانست

اعلام خبر توافق تهران و ریاض برای نخبگان و مقام های رژیم صهیونیستی غیرمنتظره بود. به عنوان نمونه به تازگی پژوهشکده صهیونیستی «اورشلیم» در تحلیلی مدعی شد: تنش‌ها در جهان اسلام قابل مدیریت نیستند، بلکه با توجه به تحولات سریع در غرب آسیا عمیق‌تر می‌شوند؛ لذا ازسرگیری روابط میان تهران و ریاض در آینده نزدیک در دستور کار مقام های دو کشور قرار نخواهد گرفت.

واکنش سران دولت و اپوزیسیون رژیم صهیونیستی نیز حاکی از غافل‌گیری آ‌نها از پیشرفت جدی در مذاکرات ایران و عربستان سعودی بوده است. رون بن یشای، گزارشگر سیاسی و امنیتی روزنامه یدیعوت آحارونت درباره توافق ایران و عربستان ‌نوشت: در سایه اختلافات عمیق در داخل رژیم صهیونیستی مایل به شنیدن چنین اخباری نیستیم.

موضع‌گیری این تحلیلگر صهیونیست درحالی است که مقام های سابق و کنونی رژیم صهیونیستی توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را شکستی برای این رژیم ارزیابی کرده‌اند. یئیر لاپید، نخست‌وزیر سابق رژیم صهیونیستی توافق تهران و ریاض را «شکست سخت و خطرناک سیاسی سیاست خارجه کابینه نتانیاهو» دانست. نفتالی بنت، رئیس کابینه سابق رژیم صهیونیستی نیز گفت، ازسرگیری روابط عربستان و ایران تحولی پرمخاطره برای رژیم صهیونیستی و پیروزی سیاسی برای تهران است.

وی ازسرگیری روابط ایران و عربستان را «ضربه‌ای قاطع بر تلاش‌ها برای ایجاد ائتلاف منطقه‌ای علیه ایران» دانست و تأکید کرد: این توافق شکستی سخت برای کابینه نتانیاهو و نتیجه بی‌تفاوتی سیاسی و ضعف عمومی و نزاع داخلی در سرزمین های اشغالی است.

یولی ادلشتاین، رئیس کمیسیون روابط خارجی و امنیت کنست (مجلس رژیم صهیونیستی) نیز گفت، توافق ایران و عربستان سعودی برای تل آویو بسیار بد خواهد بود. بنی گانتز، وزیر جنگ سابق رژیم صهیونیستی نیز این تحولات را نگران‌کننده خواند و عنوان کرد «چالش‌های امنیتی سختی که رژیم صهیونیستی با آنها مواجه است روز به روز بیشتر می‌شود در حالی که نخست‌وزیر و کابینه هر روز به سلطه خود فکر می‌کنند».

همان‌گونه که از اظهارات مقام های صهیونیستی نمایان است، این توافق برای تل‌آویو به مثابه زلزله‌ای سیاسی است. بدون تردید هرگونه تغییر و تحول در روابط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران بر منافع رژیم صهیونیستی و جایگاه آن در جهان و وضعیت امنیتی آن تأثیر مستقیم خواهد گذاشت و تل‌آویو را به بازنگری در راهبرد منطقه‌ای خود وامی‌دارد، زیرا این راهبرد تاکنون بر مبنای تعریف ایران به عنوان دشمن مشترک تنظیم شده است؛ لذا کاهش تنش و بهبود روابط تهران و ریاض به هیچ وجه خوشایند صهیونیست‌ها نخواهد بود.

در سال‌های گذشته اتاق‌های فکر و مراکز مطالعات رژیم صهیونیستی نسبت به ازسرگیری روابط ایران و عربستان هشدار داده‌اند. یوئل گازانسکی، مدیر برنامه مطالعات خلیج فارس در مرکز امنیت داخلی رژیم صهیونیستی که سابقه فعالیت در مرکز مطالعات نخست‌وزیری این رژیم را دارد و سیما شاین، پژوهشگر ارشد این مرکز و مدیر سابق شاخه پژوهش در موساد در گزارشی می‌نویسند: رژیم صهیونیستی باید روند ارتباطات ایران و عربستان را به دقت زیر نظر داشته باشد تا در برابر تحولاتی که منافع حیاتی این رژیم را در معرض خطر قرار می‌دهد، غافلگیر نشود. با صلح تهران و ریاض، رژیم صهیونیستی مجبور می‌شود به تنهایی بار رویارویی با ایران را بر دوش بکشد.

بدون تردید هرگونه تغییر و تحول در روابط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران بر منافع رژیم صهیونیستی و جایگاه آن در جهان و وضعیت امنیتی آن تأثیر مستقیم خواهد گذاشت

در راستای همین راهبرد مقام های صهیونیستی در سه سال گذشته تلاش کردند با تشدید سیاست ایران هراسی از ‌سویی مانع ازسرگیری روابط تهران و ریاض شوند و از سوی دیگر با دور کردن این دو قدرت عمده منطقه‌ای از یکدیگر، خود با عربستان سعودی وارد فرایند آشکارسازی روابط شوند. در این میان نتانیاهو به عنوان معمار عادی‌سازی روابط با کشورهای عربی تلاش کرده است عربستان سعودی را به جرگه کشورهای امضا کننده توافق ادعایی صلح ملحق کند. وی به تازگی در مصاحبه با روزنامه آمریکایی «جوئیش اینسایدر» گفت، امیدوار است روابط کامل و رسمی با عربستان سعودی برقرار کند.

 
خبر غافلگیرکننده توافق سیاسی میان تهران و ریاض معادلات سیاسی میان عربستان و رژیم صهیونیستی را با پیچیدگی‌های تازه‌ای مواجه کرده است. انتشار این خبر باعث شد نتانیاهو هدف حملات شدید مخالفانش قرار بگیرد. آنها می‌گویند سیاست خارجی نتانیاهو که به دنبال عادی‌سازی رابطه با عربستان بود، اینک به شکستی بزرگ انجامیده است؛ زیرا عربستان ترجیح داد به جای برقراری رابطه با تل‌آویو، به دشمن شماره یک آن، یعنی جمهوری اسلامی ایران نزدیک شود.

 
به طور کلی می‌توان گفت، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به دنبال عادی‌سازی مناسبات با ریاض بود تا به این وسیله سایر کشورهای عربی و اسلامی را وارد فرایند آشکارسازی روابط کند، اما توافق عربستان سعودی با ایران این طرح را دشوارتر خواهد کرد.

به بیان دیگر، توافق ایران و عربستان سعودی برسر ازسرگیری روابط دیپلماتیک ضربه‌ای مهلک به تلاش‌ها و اهداف نتانیاهو وارد کرده است. علاوه بر این، توافق تهران – ریاض تلاش‌های چندین ساله رژیم صهیونیستی را در زمینه ایران هراسی و ائتلاف‌سازی علیه جمهوری اسلامی ایران به شکست کشاند و موجب فروپاشی کامل توافقات حداقلی شکل گرفته شد.